SIKÇA SORULAN SORULAR
1- Kozmetik ürünler diğer ürünlerden nasıl ayrılır?
Kozmetik ürünler insan vücudunun epiderma, tırnaklar,
kıllar, saçlar, dudaklar ve dış genital organlar gibi değişik dış kısımlarına,
dişlere ve ağız mukozasına uygulanmak üzere hazırlanmış ürünlerdir.
Kullanım amaçları ise bu kısımları temizlemek, koku
vermek, görünümünü değiştirmek veya vücut kokularını düzeltmek veya korumak
veya iyi bir durumda tutmak olmalıdır.
Sağlığa yönelik fayda unsuru içeren, hastalığın
tanısı, önlenmesi, izlenmesi, tedavisi veya hafifletilmesi ya da teşhis
edilmesinde kullanılan ürünler ile kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir
zararlı organizma üzerinde kontrol edici etki gösteren veya hareketini
kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan, yok eden ürünler kozmetik olarak
değerlendirilmezler.
2- Kozmetik ürünler Sağlık Bakanlığı’ndan izinli
midir?
5324 sayılı Kozmetik Kanunu gereğince 30.03.2005
tarihinden itibaren Bakanlığımızca kozmetik ürünler için herhangi bir izin ve
onay belgesi düzenlenmemektedir.
Kozmetik ürünlerin ambalajında “Sağlık Bakanlığı
onaylıdır/izni vardır” gibi ibarelere itibar edilmemesi gerekmektedir.
3- Kozmetik ürün alırken ambalajda nelere dikkat
etmeliyim?
Tüketiciler tarafından kozmetik ürün alırken aşağıda
yer alan bilgilerin ambalaj üzerinde yer alıp almadığı kontrol edilmelidir;
Üretici adı ve adresi,
Ürünün üretimine dair tanımlayıcı bilgilerden biri
(seri/lot no vb)
İçerik (Ingredients) listesi,
Kozmetik ürünün son kullanım ve dayanıklılığına dair
bilgi,
Mevcut olması durumunda ürünün kullanımında alınması
gereken özel tedbirler ve/veya uyarılar,
Ürünün fonksiyonu (ürünün sunumu itibari ile belli
değil ise),
Ürünün içerik miktarı,
İthal edilen ürünler için menşei ülke
4- Kozmetik ürün üzerinde, içindeki maddelerin yer
alması zorunlu mudur?
Ürün bileşimine giren içerik maddelerinin kozmetik
ürün ambalajında Türkçe veya yabancı dildeki "ÜRÜN BİLEŞENLERİ" veya
aynı anlama gelen ifade sonrası listelenmesi zorunluluktur.
5- Kozmetik ürünün bozulduğu nasıl anlaşılır,
kullanımı ve saklanmasında nelere dikkat etmeliyiz?
Kozmetik ürünü oluşturan karışımın kuruma, ikiye
ayrılması, rengi, kokusu, görünüşü, akışkanlığında meydana gelen fiziksel
değişimler ile üründe meydana gelen küflenme bozulmayı işaret eden unsurlardır.
Kozmetik bir ürünün kullanımı ve saklanması sırasında
dikkat edilmesi önerilen hususlar şunlardır;
Kozmetik ürünler doğrudan güneş ışığı, aşırı sıcak ve
aşırı soğuk ortam koşullarına maruz bırakılmamalı istisna olmadığı sürece oda
sıcaklığında muhafaza edilmeli,
Su içermeyen bazı kozmetik ürünler (toz formunda
bulunan pudralar, farlar gibi) aşırı nemli ortamlarda bekletilmemeleri,
Emülsiyon yapısında ve akıcı özellikte olan kozmetik
ürünler kullanmadan önce şiddetle çalkalanmaları,
Kozmetik ürün karışımları ambalajda belirtilen üretici
talimatları dışında yapılmamalı, ambalajda belirtilen talimatların uygulanması,
Kozmetik ürünler tüketici tarafından seyreltilmemeli
(su vb. eklenmemeli) ve birbirine karıştırılmamaları gerekmektedir.
6- Kozmetik ürünün içindekilere nereden ulaşabilirim?
Kozmetik ürün ambalajlarında ürün içerik bilgisine
ulaşılabilir. Bu bilgiler ebat veya şekilden kaynaklanan pratik imkânsızlıklar
nedeniyle ürüne ekli broşür, etiket, bant veya kartta bulunabilir. Belirtilen
yerlerde yer alamaması durumunda, ürünün satışa sunulduğu teşhir raflarının
üzerinde veya hemen yakınında bulundurulacak kılavuzda belirtilmesi gerekir.
7- Diş macunu tüplerinde yer alan yeşil, mavi, kırmızı
ve siyah renkli çizgilerin anlamı nedir? Sosyal medyada yer alan bu çizgilere
dair "bitkisel, kimyasal içerikli değildir, sağlığa zararsız vs."
gerçeği yansıtıyor mu?
Diş macunlarının veya şampuanların/kremlerin ambalajlarında
yer alan renkli bantlar ürünün bitkisel veya kimyasal içeriği hakkında bilgi
vermez. Ürünlerdeki bu kodlar imalat endüstrisinde bir takım paketleme
görevlerini yerine getirmek üzere kullanılan işaretleridir.
8- Kozmetik ürünlerin kullanım süresi var mıdır?
Kozmetik ürünler için kullanım süresi saklanması
gereken koşullarda muhafaza edilmesi halinde fonksiyonlarını yerine getirmeye
devam ettiği süredir. Ürünün son kullanım süresine ya da açıldıktan sonraki
kullanım süresine istisnai durumlar dışında ambalajlardan ulaşılabilmektedir.
Tüketicilerin bu işaretlerde yer alan sürelerde kullanılması büyük önem arz
etmektedir.
Aşağıda yer alan işaretler ürünün kullanım sürelerine
yönelik bilgilerdir.
Dayanıklılık süresi 30 ayı geçen ürünler için
ambalajlarda Şekil 1’de yer alan sembolü takiben ay ve/veya süreleri ürünün
açılmasından itibaren güvenli olacağı ve tüketiciye bir zarar vermeksizin
kullanılabileceği süreyi belirtir.
Şekil 1. Açıldıktan sonraki kullanım süresi
Kullanım süresi 30 aydan kısa olan ürünlerde ise Şekil
2’de yer alan sembol ve takiben ay ve/veya sürelerin veya “__ tarihinden önce
kullanılmalıdır” ifadesi ürünün tüketiciye bir zarar vermeksizin
kullanılabileceği süreyi belirtir gelmelidir.
Şekil 2.Minimun dayanma süresi
9- “Doğal kozmetik” ve “Organik kozmetik” ürün nasıl
anlaşılır?
Doğal kozmetik, ürün bileşiminin 95’inin doğal
içerikli olduğu ürünlerdir. Ürün üreticilerinin bununla birlikte bu içeriğin
doğal olma gerekliliklerini sağladığını kanıtlamaları gerekmektedir.
Organik kozmetik organik tarım faaliyetleri esaslarına
uygun olarak üretilmiş ham maddeler kullanılarak üretilen kozmetik ürünlerdir.
Organik iddiasının sertifika ile kanıtlanmış olması ve ürünün ambalajı üzerinde
ilgili kuruluşun logosunu taşıması gerekmektedir.
Her iki ürün grubuna ilişkin bilgiler ticari adı dâhil
tüketiciyi yanıltıcı nitelikte olmamalı, yanıltıcı iddialara ilaveten,
yanıltıcı görseller veya şekiller; etiket, ambalaj, yazılı, sözlü, görsel vb.
tanıtımlarda kullanılamamalıdır.
10- Kozmetik ürün içerikleri neden Türkçe değil?
İçerik bilgisinin uluslararası kozmetik ürün
bileşenleri terminolojisinde ye alan adları (INCI) ile veya diğer kabul görmüş
adlandırmalar (CTFA, vd.) ile ambalajda belirtilmesi kanuni zorunluluktur.
Bir içerik maddesi öncelikle INCI (International
Nomenclature Cosmetic Ingredients/ Uluslararası Kozmetik Ürün Bileşenleri
Terminolojisi); bu olmadığı takdirde ise, CTFA (Cosmetic, Toiletries and
Fragrances Association/Amerika Birleşik Devletleri Kozmetik Üreticileri
Birliğinin) derlemiş olduğu kozmetik ürün bileşenleri sözlüğünü veya yaygın
olarak kullanılan diğer isimleriyle tanımlanmalıdır.
11- Diş macunlarında kullanılan “florür” yasaklı
mıdır?
“Florür” adlı madde “ağız bakımı” ve “diş yüzeyinde
oluşan plakları önleme” amacıyla diş macunu vb. ağız bakım ürünlerinde ve
ambalajda yer alan belirli uyarılar ve sınırlı limitler kullanılan kimyasal bir
maddedir.
12- Kozmetiklerde hangi koruyucuların kullanımı
serbesttir? Kozmetik ürünlerde parabenlerin kullanımı yasak mıdır?
Kozmetik ürünlerde kullanılan koruyucular Kozmetik Ürünler
Yönetmeliği Ek V’inde (Kozmetik Ürünlerde Kullanılmasına İzin Verilen
Koruyucuların Listesi) belirli limit ve koşullarla kullanımı olan maddelerdir.
Kozmetik Ürünlerde kullanımı yasaklanmış paraben
örnekleri aşağıda yer almaktadır.
Isopropyl 4-hydroxybenzoate (INCI: Isopropylparaben)
İzopropilparaben’in sodyum tuzu veya tuzları
Isobutyl 4-hydroxybenzoate (INCI: Isobutylparaben)
İzobütilparaben’in sodyum tuzu veya tuzları
Phenyl 4-hydroxybenzoate (INCI: Phenylparaben)
Benzyl 4-hydroxybenzoate (INCI: Benzylparaben)
Pentyl 4-hydroxybenzoate (INCI: Pentylparaben)
Kozmetik ürünlerde bazı parabenlerin belirli limit ve
koşullarda kullanımına izin verilmektedir.
13- Kozmetik ürünlerin hayvanlarda denenmesi yasak
mıdır?
Kozmetik ürünün güvenliliğine ilişkin genel
yükümlülükler saklı kalmak üzere, kozmetik ürünler için hayvan testlerinin
yapılması yasaktır.
14- Kozmetik ürünlerde yasaklanan maddeler nelerdir?
Kozmetik Ürünler Yönetmeliği Ek II’de bulunan
bileşenlerin kozmetik ürünlerde kullanımı yasaktır.